Je lichaamstaal vertelt meer dan woorden, ook online!

Nu we noodgedwongen thuis aan het werk zijn dezer dagen, zijn diverse online tools een vast onderdeel geworden van ons werkende leven om te vergaderen en contact te houden met klanten en collega’s. In deze nieuwe modus spelen Skype, Zoom, Google Hangout of Microsoft Teams een grote rol. Maar natuurlijk worden veel zaken ook nog telefonisch besproken, al dan niet in één- of groepsgesprekken of via conference calls. Wat doet dit met de kwaliteit van communicatie, in de wetenschap dat we eigenlijk voor 90% communiceren met onze lichaamstaal? En we in al deze gevallen niet, of gedeeltelijk mensen zien in onze overleggen?

Wat doet lichaamstaal?

Lichaamstaal, ofwel non-verbale communicatie is veel ouder dan onze verbale manier van contact maken. Je laat er emoties en overtuigingen mee zien en je maakt er indruk mee op de ander. We zijn als mens van nature geprogrammeerd om emoties bij elkaar waar te nemen.  Ons onderbewustzijn is gewend om verschillende signalen op te pikken uit iemands houding, blik en bewegingen. Want  houding is een weerspiegeling van wat je innerlijk beleeft. En de ander reageert daar instinctief op.

Met houding bepaal je niet alleen hoe je op een ander overkomt, je geeft ook aan wat je houding ten opzichte van de ander is. Non-verbale communicatie is een belangrijke informatiebron en kan je helpen én gebruiken in gesprekken. Een voorbeeld: mensen die elkaar mogen, gaan vlak bij elkaar zitten. Competitieve tegenover elkaar. We kennen allemaal het voorbeeld van de armen gesloten en de benen over elkaar, versus de armen open en de benen rustig op de grond. Mensen doen bewust of onbewust ook aan spiegelen in een gesprek, ze nemen dan dezelfde houding aan als hun gesprekspartner, wat iets zegt over het vertrouwen dat je in elkaar hebt.

Non-verbale signalen zijn véél krachtiger dan woorden en worden vaker als ‘echt’ opgevat. Het plaatst alles wat een persoon zegt met woorden in het juiste perspectief. Eigenlijk kunnen we dus niet zonder lichaamstaal om elkaar goed te begrijpen. Maar hoe gaan we hier dan mee om in het eerder genoemde perspectief van telefonische of beperkte visuele communicatie?

10 Tips voor de komende tijd

Het is misschien lastiger, maar met name via beeldbellen zijn er nog wel wat dingen waar je op kunt letten. We hebben een top 10 samengesteld:

1. Zie je iemands ogen? Verwijde of grote pupillen betekent opwinding en enthousiasme. Hoe groter de pupillen zijn, hoe beter iemand zich dus voelt. Hoe kleiner de pupillen, hoe meer ongemakkelijkheid of onrust.
2. Zet iemand zijn handen als dienblad voor zijn kin of steunt iemand met zijn hoofd op zijn handen? Dan is diegene uitermate content, een positief signaal dus!
3. Zie je getuite lippen? Dan zijn we het onbesproken niet eens met iets of iemand. Het kan ook zijn dat je gesprekspartner denkt aan een alternatief, maar het nog niet uitspreekt.
4. Kun je zien of iemand zijn handpalmen over elkaar wrijft? Dan is de verwachting van diegene dat iets positief en succesvol gaat aflopen. Des te sneller, des te meer het vertrouwen dat het gebaar uitspreekt.
5. Schudt iemand met zijn hoofd, (of het tegenovergestelde in de vorm van ja-knikken), dan kun je iemand het woord geven om te vragen wat hij bedoelt of juist een bevestigende vraag stellen.
6. Zit iemand voorover gebogen, naar het scherm gericht, dan is de persoon afgestemd op de ander en wil luisteren leren en ervaren wat er gebeurt (of is zijn of haar bril vergeten op te zetten 😉)
7. Leunt de persoon naar achter, dan is hij of zij meer op zichzelf, kritischer ingesteld op het gesprek. Maar let op: dit kan ook betekenen dat iemand een zekere rust heeft, afwachtend is, analyseert, ruimte geeft en vrij makkelijk volgt.
8. Staat alles omhoog in iemands zichtbare houding (schouders, hoofd, kin, wenkbrauwen en mondhoeken), dan is iemand comfortabel. Staat alles omlaag, dan is er stress.
9. Let op de intonatie, volume en frequentie van je stem. Kijk naar het gedrag van je gesprekspartner als je een antwoord geeft of een vraag stelt. Je stem zorgt voor een bepaalde uitstraling.
10. Zoek naar incongruent gedrag. We zeggen het een, maar stralen met onze lichaamshouding iets anders uit. Blijf dan doorvragen om tot de kern te komen.

Dan een aandachtpunt die niets met houding te maken heeft maar met kleding. Is je gesprekspartner netjes of zakelijk gekleed, dan zit hij/zij ook zo zakelijk in het gesprek: de persoon is gekleed voor de gelegenheid, op kantoor of niet. Zit iemand in zijn joggingbroek of een oud t-shirt, dan zegt dit iets over de sfeer en houding van diegene. Heb je hem of haar weleens zo in een real life vergadering gezien?

Maak er handig gebruik van!

Let er dus zelf ook op, dat jouw non-verbale signalen bijdragen aan je woorden. Je kunt er dan ook handig gebruik van maken, zeker als er meer mensen aan het groepsgesprek deelnemen! Hoe zou je het woord moeten krijgen denk je, zonder dat je erom vraagt?  

Tot slot nog een tip: je hele houding draagt bij aan het uitstralen van vertrouwen en vergeet daarbij niet één van de belangrijkste: je GLIMLACH!